در زمان اوباما نیز ۲۱ روز دولت تعطیل شد و گفته شد زیان ۱۶ میلیارد دلاری برای اقتصاد آمریکا به همراه داشته است که البته این رقم شاید در مقابل اقتصاد کلان آمریکا، رقم ناچیزی باشد، ولی پیامد‌های اجتماعی خود را داشته است. این موضوع برای آمریکا به‌عنوان کشوری که مدعی است می‌خواهد نظم نوین جهانی را پایه‌ریزی کند و دنیا را نظم بدهد نقطه ضعف بزرگی است.
دیدارنیوز – اسفندیار عبدالهی: سال گذشته و در همین ایام بود که تعطیلی دولت آمریکا به دلیل اختلافات موجود میان دو حزب اصلی بر سر بودجه سالانه، منجر به تعطیلی چند روزه دولت فدرال در نخستین سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ شد. امسال نیز در حالی تعطیلی دولت فدرال به دلیل اختلاف بین دولت ترامپ و دموکرات‌های کنگره بر سر بودجه ۵ میلیارد دلاری احداث دیوار در مرز با مکزیک وارد سومین هفته خود شده است که هم دموکرات‌های کنگره و هم ترامپ تا اینجای کار، محکم بر حرف خود ایستاده‌اند و از موضع خود عقب‌نشینی نمی‌کنند. ترامپ بار‌ها تاکید کرده تا بودجه احداث دیوار را نگیرد تعطیلی دولت ادامه خواهد یافت و «نانسی پلوسی» رییس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا هم گفته است که بودجه‌ای برای دیوار اختصاص نخواهد یافت.
از سال ١٩٨١ تاکنون، این دوازدهمین تعطیلی است که دولت آمریکا تجربه می‌کند. طولانی‌ترین تعطیلی دولت آمریکا از دسامبر ١٩٩٥ تا ژانویه ١٩٩٦ و در زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون بود که ٢١ روز طول کشید. پیش از آن در نوامبر ١٩٩٥ دولت برای شش روز تعطیل شده بود. ریشه تعطیلی‌های مهم دولت آمریکا در دهه ۹۰ میلادی و در سال ۲۰۱۳ و تعطیلی سال گذشته به دلیل عدم توافق نظر میان قانونگذاران و رییس جمهوری امریکا بود.
در همین رابطه، امیر علی ابوالفتح کارشناس مسایل آمریکا در گفتگو با دیدار نیوز به مباحث مرتبط با تصویب بودجه در آمریکا پرداخت و گفت: دولت آمریکا برای فعالیت هایش نیاز به بودجه دارد و این بودجه را باید کنگره تصویب کند. طی ۷ الی ۸ سال اخیر، آنها توانسته اند بودجه‌ها را طوری تنظیم کنند که برای یک سال مالی، کفایت کند؛ این موضوع در حالی است که بنا به دلایلی از جمله اختلافاتی که بین شاخه‌های اجرایی و قانونگذاری آمریکا یعنی کاخ سفید و کنگره به وجود می آید، بودجه‌های موقتی برای مدت اندک و بنحوی تنظیم می‌شود که دستگاه‌ها برای انجام وظایف خود، پولی در اختیار داشته باشند.
وی افزود: در بسیاری از مواقع این‌چنینی، بخش‌هایی از دولت آمریکا بودجه دارند و بخش‌هایی ندارند، مانند اتفاقی که در حال حاضر افتاده است. به بهانه اصرار رئیس جمهور آمریکا برای ساخت دیوار مرزی در مکزیک، بودجه حداقل هشت وزارتخانه و تعدادی از آژانس‌های آن کشور تمام شده است. تا قبل از تمام شدن بودجه، تلاش‌هایی صورت گرفته بود که کنگره، لایحه بودجه‌ای که از سوی کاخ سفید آمده بود را تصویب کند. در یک بند این لایحه برای هزینه ساخت دیوار مرزی مکزیک، مبلغ ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار درخواست شده که در مجلس نمایندگان با اکثریت جمهوریخواهان، به تصویب رسید اما در سنا رای نیاورد چون نیاز به ۶۰ رأی داشت و جمهوریخواهان ۵۲ رای داشتند و مجموع آرای موافق ۴۷ رای شد. به همین دلیل و در پایان آن ضرب الاجلی که مقرر شده بود تا دستگاه‌ها، پول در اختیار داشته باشند مصوبه برای نهایی شدن و امضای رئیس جمهور آماده نشد و از آن تاریخ به بعد، این چند وزارتخانه و آژانس، فاقد پول هستند و تا زمانیکه تامین مالی نشوند، مسئولان آنها نمی‌توانند به بدنه دستگاه تحت مدیریت خود، اجازه ادامه کار بدهند.
ابوالفتح اضافه کرد: اکنون دو اتفاق افتاده است، تعدادی از نهادها، کارمندان خود را مجبور کردند تا به مرخصی بدون حقوق بروند و بعضی از این دستگاه‌ها که از اهمیت بیشتری برخوردارند و کارشان مربوط به امور امنیت، خدمات اضطراری و اقتصاد جامعه است، کارمندان خود را مجبور کرده اند تا سر کار حاضر شوند، اما به آنها پولی پرداخت نمی‌شود. این خلاصه‌ای از ساختاری است که در آمریکا وجود دارد.
وی در رابطه با تعطیلی قسمتی از دولت آمریکا و تأثیری که بر اعتبار بین‌المللی این کشور دارد با اشاره به اینکه اولین باری نیست که در آمریکا، دولت تعطیل می‌شود خاطرنشان کرد: حدود ۲۱ الی ۲۲ بار در طول تاریخ آمریکا به دلیل نداشتن بودجه، قسمتی از دولت آمریکا تعطیل شده است. در هشت یا نه مرتبه از این ۲۲ مرتبه، عواقب تعطیلی، گریبانگیر کارمندان شده است یعنی حقوق کارمندان داده نشده ولی در موارد دیگر، شکاف به اندازه‌ای نبوده که کار طولانی شود و تعطیلی، مدت دار شود، در واقع کارمندان از ناحیه تعطیلی موقت چند روزه دولت زیان نمی‌دیدند.
کارشناس مسائل آمریکا تاکید کرد: وقتی فعالیت اداراتی در دولت آمریکا تعطیل می‌شود، خدمات عمومی آن دستگاه‌ها ارائه نمی‌شود، اما اینکه این قضیه چه تاثیری بر اقتصاد آمریکا می‌گذارد را فقط باید از جنبه حیثیتی، مورد توجه قرار داد. به هر حال آمریکا داعیه‌دار و مدعی مدیریت جهان و دارای قوی‌ترین اقتصاد جهان است، ولی اکنون فعالیت‌های دولتش معطل شده است و این از جنبه حیثیتی در سطح بین المللی برای آمریکا زیان به همراه دارد.
وی اضافه کرد: بعضی از کشورها به راحتی بودجه‌های خود را تصویب می‌کنند و اگر حتی در زمان مقرر هم به تصویب بودجه نرسند یک بودجه فصلی تصویب می‌کنند مانند ایران که بودجه یک دوازدهم تصویب می‌کند. به هر حال نباید وقفه در کار دولت رخ بدهد، ولی در آمریکا این اتفاق نمی‌افتد.
ابوالفتح در پاسخ به این پرسش که آیا تعطیلی دولت آمریکا که بار‌ها هم تکرار شده است ریشه در ضعف قوانین آن کشور دارد، گفت: قطعاً ضعف قانونی در این حوزه وجود دارد که در قانون پیش‌بینی نشده است. در کشوری که تمامی خدمات از خرید ماشین، خانه، شهریه مدارس و دیگر امور بر اساس وام و کارت اعتباری است و باید از طریق اخذ وام یا کارت اعتباری انجام شود، اگر حقوق ۸۰۰ هزار نفر داده نشود دچار مشکل می‌شوند و خانه، ماشین و امکاناتی که به صورت اعتباری خریده‌اند را از آنها می‌گیرند. این مشکلات برای کارمندان دولت آمریکا خیلی زیاد است، خیلی از پیمانکارانی که برای دولت کار می‌کنند نیز با این مشکل مواجه می‌شوند و شامل تعطیلی این چنینی می‌شوند.
وی افزود: برآورد شده است که ۸۰۰ هزار نفر کارمند در آمریکا تحت تاثیر این تعطیلی قرار گرفته‌اند. اگر هر خانواده‌ای را چهار نفر میانگین حساب کنیم حدود دو و نیم میلیون نفر درگیر این قضیه هستند که هر هفته در حدود یک و نیم میلیارد دلار به اقتصاد آمریکا آسیب می‌زند. این تعطیلی روی شاخص‌های اقتصادی تاثیر منفی می‌گذارد و رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند لطمه سنگینی به اقتصاد آمریکا وارد کند.
کارشناس روابط بین الملل اضافه کرد: در زمان اوباما نیز ۲۱ روز دولت تعطیل شد و گفته شد زیان ۱۶ میلیارد دلاری برای اقتصاد آمریکا به همراه داشته است که البته این رقم شاید در مقابل اقتصاد کلان آمریکا، رقم ناچیزی باشد، ولی پیامد‌های اجتماعی خود را داشته است. باید عرض کنم که تقریباً این تعطیلی به ایران ارتباطی ندارد چرا که مراوده مالی و بانکی میان ما و آمریکا وجود ندارد. برای آمریکا به‌عنوان کشوری که مدعی است می‌خواهد نظم نوین جهانی را پایه‌ریزی کند و دنیا را نظم بدهد نقطه ضعف بزرگی است.
وی گفت: زندگی چند صد هزار نفر از مردم آمریکا تحت تأثیر تعطیلی قسمتی از دولت آن کشور به گروگان گرفته شده است و دلیل آن، قدرت کنگره در مقابل نهاد اجرایی است. به هر حال در همه کشورها تصویب بودجه در اختیار مجلس‌های آن کشورها است. معمولاً در همه کشورها از جمله آمریکا، بودجه‌نویسی متاثر از یک سری بده بستان، رایزنی و لابی است و طی این پروسه، طرفین به توافق می‌رسند. مشکل این است که امکان مقابله با بلوکه شدن و راه حل خروج از آن درقوانین آمریکا پیش‌بینی نشده است لذا هم مجلس نمایندگان و هم مجلس سنا می‌توانند بودجه سالیانه آمریکا را بلوکه کنند. معمولا اینگونه بود که بعد از چند هفته به توافق می‌رسیدند، ولی در این دوره، زمینه به توافق نرسیدن دولت و مجلس وجود دارد. در این موضوع، مهم نیست که کدام حزب قدرت داشته باشد، چراکه تا چند روز پیش، مجلس نمایندگان هم در دست جمهوریخواهان بود و در واقع، حاکمیت در آمریکا یک دست بود، ولی این بودجه تصویب نشد. حالا که دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان اکثریت را در دست گرفته اند امکان اینکه بحران شدید‌تر شود وجود دارد.
امیرعلی ابوالفتح در پاسخ به این پرسش که به نظر شما این تعطیلی طولانی خواهد شد؛ گفت: کسی نمی‌تواند این دوره را پیش بینی کند و روند این داستان نشان می‌دهد که طرفین خیلی محکم ایستاده اند و آقای ترامپ این موضوع را شخصی کرده است، حتی گفته است که اگر من پیشنهاد دموکرات‌ها را بپذیرم «احمق هستم». به نظر می‌رسد این داستان، سرنوشت انتخابات ۲۰۲۰ را رقم خواهد زد. ترامپ خیلی اصرار دارد که حرف خود را به کرسی بنشاند، از طرفی هم دموکرات‌ها که از چند روز قبل، وارد مجلس شده اند شمشیر را از رو بسته و می‌خواهند به هر کاری متوسل شوند که در انتخابات ۲۰۲۰ برنده شود. این باعث می‌شود که رسیدن به توافق در این دوران، مشکل باشد. آقای ترامپ آدم غیر قابل پیش بینی است و ممکن است ظرف یک ساعت نظرش عوض شود و سر سختی را کنار بگذارد، لذا نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی ارئه کرد.
